Hiện nay, thị trường sữa cho trẻ sơ sinh đang rất phát triển và có thể thay thế hoàn toàn cho sữa mẹ. Vậy loại sữa công thức nào tốt nhất? Tại sao sữa công thức lại là lựa chọn thay thế tốt nhất sau sữa mẹ. Hôm nay, chúng tôi xin chia sẻ đến quý bậc phụ huynh các nguyên nhân cũng như một số mẹo lựa chọn sữa phù hợp nhất cho con trẻ. Hãy cùng chúng tôi theo dõi ngay nào.
Mục Lục Nội Dung Bài Viết
1. Tìm hiểu về sữa cho trẻ sơ sinh
Sữa công thức hay còn được gọi với cái tên khác là sữa bột, là các loại sữa được sản xuất làm thức ăn cho trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 12 tháng tuổi. Nó có thành phần mô phỏng theo công thức hóa học y hệt sữa mẹ và dùng để thay thế hoàn toàn hoặc một phần cho sữa mẹ.
Chính vì điều đó, loại sữa này cũng có khả năng như sữa mẹ trong việc giúp trẻ phát triển, có một cơ thể khỏe mạnh với sự tăng trưởng về chiều cao, cân nặng, trí não, hệ miễn dịch,… Có rất nhiều nhãn hiệu sữa cho trẻ sơ sinh nhưng nhìn chung tất cả các hãng sữa này đều phải tuân thủ theo công thức, quy định của tổ chức quản lý thực phẩm.
Theo cục Quản Lý thực phẩm và dược phẩm ̣̣̣(FDA) của Mỹ, yêu cầu các nhà sản xuất sữa phải cung cấp đủ 29 chất dinh dưỡng cụ thể, cho dù có sự khác biệt về bao bì, nhãn hiệu, tên gọi, giá cả,… nhưng không được phép thay đổi hoặc thay thế các thành phần dinh dưỡng cần thiết trong sữa.
Sữa công thức cho trẻ sơ sinh phải được sản xuất với điều kiện vô trùng và nghiên cứu điều chế giống hệt sữa mẹ thông qua việc kết hợp những dưỡng chất phức tạp như chất đạm (protein có trong động vật lẫn thực vật), đường, chất béo, các vitamin khoáng chất thiết yếu. Ngoài ra, sản phẩm này còn cần bổ sung thêm một số dưỡng chất đặc biệt như choline, DHA, ARA, beta – glucan, prebiotic,…
Sau đây, chúng tôi sẽ chia sẻ những thông tin về một số chất dinh dưỡng cơ bản nhất. Có thể kể đến như:
- Protein là yếu tố cần thiết cho sự tăng trưởng của tế bào, giúp hình thành các bộ phận trên cơ thể. Bên cạnh đó, protein giúp phục hồi các tổn thương, tăng chiều cao, thể trọng, tham gia tiêu hóa thức ăn, vận chuyển oxy trong cơ thể trẻ rất tốt.
- Lipit (chất béo) có chức năng phát triển cơ quan thần kinh, bổ sung nguồn năng lượng quan trọng cho các hoạt động thể chất của trẻ.
- Các vitamin và khoáng chất (bao gồm Iot, magie, kẽm, natri, canxi, photpho,…) đóng vai trò hỗ trợ sự phân chia tế bào, tuần hoàn máu, oxy, bảo vệ xương, giúp trẻ hấp thu toàn bộ các chất dinh dưỡng có trong sữa.
- DHA là từ viết tắt của cụm từ Docosa Hexaenoic Acid thuộc nhóm axit béo Omega-3, thường có trong thực phẩm tự nhiên như cá hồi, dầu cá, hạt óc chó,… DHA giúp trẻ thông minh, nâng cao khả năng tập trung, ghi nhớ, phát triển thị giác, và phòng ngừa các bệnh liên quan đến tim mạch.
Điều làm nên sự khác biệt trong các loại sữa cho trẻ sơ sinh chính là tỷ lệ, hàm lượng các thành phần và một số chất bổ sung được thêm vào. Ví dụ như muốn trẻ tiêu hóa tốt, tăng chiều cao, phát triển trí thông minh thì cần bổ sung thêm chất xơ, các thành phần lợi khuẩn, AHA, ARA, DHA,…
Vừa trên, chúng tôi điểm qua một số thông tin khái quát về sữa công thức. Tiếp theo, hãy cùng chúng tôi khám phá về sự phân loại của sữa công thức nhé bạn.
2. Sữa công thức cho trẻ được phân loại như thế nào?
2.1. Phân loại dựa vào dạng thức của sữa
Thị trường Việt Nam phổ biến nhất với 2 loại sữa công thức cơ bản là sữa công thức pha sẵn ở dạng lỏng cho bé uống trực tiếp và sữa dạng bột, pha chế theo tỷ lệ để bé uống.
Sữa pha sẵn ở dạng lỏng giúp bé tiện lợi sử dụng vì có thể uống trực tiếp mà không cần pha trộn, cân đo, đong đếm, phân chia tỷ lệ, hàm lượng, không lo bảo quản, vệ sinh công cụ. Nhưng loại sữa này có giá thành cao và gây ô nhiễm môi trường khi thải rác vỏ hộp rất nhiều.
Sữa công thức dạng bột có giá thành mềm hơn, vỏ hộp có thể tái chế thân thiện với môi trường, nhưng sữa bột cho trẻ nhỏ tốn nhiều thời gian từ khâu chọn mua sữa,dụng cụ pha nên khâu chuẩn bị nước pha sữa, vệ sinh bình, đọc hướng dẫn pha chế chuẩn xác có trên vỏ bao bì.
2.2. Phân loại dựa vào công thức sữa
Sữa công thức có nguồn gốc từ sữa bò
Đa phần các loại sữa công thức dành riêng cho trẻ sơ sinh đều có nguồn gốc, nguyên liệu chính là sữa bò. Bởi vì, sữa bò có nhiều chất dinh dưỡng gần giống sữa mẹ.
Trong sữa bò có sự cân bằng hợp lý về các thành phần dinh dưỡng thiết yếu như protein, lipit, carbohydrate để bé tiêu hóa dễ dàng hơn. Chính lý do này, phần lớn trẻ em Việt Nam sử dụng loại bò thay thế cho sữa mẹ.
Sữa công thức có nguồn gốc từ đậu nành
Trong một số trường hợp, trẻ sơ sinh bị dị ứng với thành phần sữa công thức có nguồn gốc từ sữa bò, do cơ thể của trẻ không dung nạp được protein từ động vật. Biểu hiện của trẻ khi bị dị ứng là quấy khóc, nôn ói, tiêu chảy, ợ hơi, thở khò khè, nổi ban đỏ, cân nặng bị chững,…
Do vậy, sữa công thức có nguồn gốc từ hạt đậu nành ra đời, giải quyết vấn đề dị ứng sữa bò của trẻ. Tuy nhiên, sữa cho trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi dùng sữa này sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình mọc răng sữa của trẻ, vì theo các chuyên gia nghiên cứu trong đậu nành có thành phần đường glucose gây sâu răng.
Sữa công thức có protein thủy phân
Loại sữa này được lọc bớt các chất protein có trong sữa để giảm gây dị ứng cho trẻ nhỏ. Đồng thời, các chất protein có trong sữa được chia nhỏ để trẻ dễ dàng tiêu hóa và hấp thụ,tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ hơn.
Đây là giải pháp vô cùng tốt ưu cho các bà mẹ có con bị dị ứng với sữa bò hoặc khó hấp thụ sữa đậu nành.
Quy trình tách Protein trong sữa khá phức tạp nên giá thành của loại sữa này cao gấp đôi hai loại sữa công thức trước. Việc nhận biết dòng sữa có công thức đạm thủy phân rất dễ, các mẹ chỉ cần chú ý quan sát trên nhãn hiệu, vỏ hộp và bao bì có ghi dòng chữ Hypoallergenic hoặc HA thì đích thị là sữa công thức tách đạm thủy phân.
3. Sữa công thức nào tốt nhất cho trẻ?
Trên thị trường hiện nay, có nhiều loại sữa được bán tại các cửa hàng, siêu thị, chợ,… Vậy loại sữa công thức nào thật sự tốt cho trẻ. Hãy cùng chúng tôi điểm qua 4 thương hiệu sau đây nhé.
3.1. Sữa Physiolac cho trẻ sơ sinh
Sữa Physiolac là thương hiệu sữa dinh dưỡng đến từ Pháp, được chia thành nhiều giai đoạn độ tuổi khác nhau của trẻ như 0-6 tháng, 6-12 tháng, 1-3 tuổi,… Loại sữa này có đầy đủ thành phần công thức giúp trẻ phát triển toàn diện và khỏe mạnh, tăng cường bổ sung DHA, EPA, các chất xơ FOS, vitamin, khoáng chất.
Sữa có vị ngọt, thơm tự nhiên giúp trẻ giảm táo bón, tăng chiều cao. Sữa Physiolac có giá thành mềm, chất lượng tốt, khiến các mẹ khỏi băn khoăn, lo lắng khi phải hỏi “Trẻ sơ sinh uống sữa gì tốt nhất ?”
3.2. Sữa Meiji
Sữa Meiji là thương hiệu đứng đầu trong danh sách lựa chọn “sữa công thức nào tốt nhất?”. Được công nhận số 1 Nhật Bản, sữa Meiji có hai dòng sản phẩm chính là Meiji 0 dành cho trẻ từ 0 – 1 tuổi và Meiji ̣9 dành cho trẻ có độ tuổi từ 1 đến 3 với hai kiểu đóng gói là sữa bột đóng hộp thiếc truyền thống và sữa cô đặc dạng thanh – viên.
Sữa cho trẻ sơ sinh meiji có vị nhạt, dễ uống, không ngậy ngán và rất giống sữa mẹ, nên dễ dàng chuyển từ sữa mẹ sang sữa công thức mà không ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa. Sữa mát, không gây táo bón cho trẻ vì chứa các hợp chất như Fructooligosaccharides ̣(FOS), taurin nâng cao hệ miễn dịch, các lợi khuẩn cho hệ tiêu hóa.
Meiji còn bổ sung DHA, Omega – 3, Omega – 6 giúp tăng cường trí não, võng mạc mắt. Chính vì những ưu điểm vượt trội này, Meiji có giá thành cao và bị làm giả nhiều, các mẹ nên tìm hiểu kỹ lưỡng trước khi mua.
3.3. Sữa Friso cho trẻ sơ sinh
Sữa Friso với hơn 140 năm kinh nghiệm hoạt động về sữa công thức, là thương hiệu hàng đầu tại Hà Lan. Friso có nhiều dòng sản phẩm đáng ứng được đa dạng các nhu cầu của trẻ.
Sữa Friso có chứa nhiều lợi khuẩn Synbiotic và Nucleotides giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt, giảm táo bón hiệu quả, bảo vệ hệ miễn dịch, bổ sung nhiều hàm lượng DHA, ARA cùng các vitamin, khoáng chất giúp trẻ mắt sáng, dáng xinh. Ngoài ra, Friso còn thêm Taurine và Cholin giúp tăng cường khả năng ghi nhớ, phát triển trí tuệ.
3.4. Sữa Nan
Sữa NAN hay còn gọi là “ sữa rau”, là sản phẩm của thương hiệu nổi tiếng Nestle có xuất xứ từ Nga. NAN có ưu điểm mạnh là giúp trẻ dễ tiêu hóa, dễ hấp thu bởi công thức sữa cân bằng, phù hợp với thể trạng non nớt của trẻ sơ sinh. Optipro trong sữa cung cấp hàm lượng đạm chất lượng cao, cùng các vitamin khoáng chất giúp trẻ phát triển tự nhiên và toàn diện.
Sữa cho trẻ sơ sinh NAN đã giúp các mẹ trả lời câu hỏi dễ dàng “trẻ sơ sinh uống sữa gì tốt nhất?” bởi thương hiệu Nestle tại Việt Nam đã sản xuất được loại sữa nội địa với giá thành rẻ mà không cần phải mua sữa NAN ngoại nhập. Bên cạnh đó, sữa Nan được sản xuất, chia nhỏ theo giai đoạn NAN 1 cho trẻ từ 0 đến 6 tháng tuổi, NAN 2 cho trẻ từ 6 đến 12 tháng tuổi. Sữa giúp trẻ tăng cân đều, xương chắc khỏe, cứng cáp.
3.5. Sữa bột Morinaga của Nhật Bản
Không chỉ nổi tiếng trên thị trường với dòng sản phẩm dành cho bà bầu, Morinaga còn cung cấp các sản phẩm dành riêng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, với nhiều ưu điểm vô cùng hấp dẫn.
Ưu điểm: Thành phần sữa có nhiều chất xơ nên phù hợp với những bé thường xuyên bị táo bón. Ngoài ra, trong sữa còn có chứa nhiều dưỡng chất mô phỏng sữa mẹ giúp trẻ phát triển toàn diện.
Nhược điểm: Cũng giống như các sản phẩm sữa Nhật khác, Morinaga từ 0-6 tuổi không dành cho những bà mẹ muốn phát triển cân nặng cho con.
Giá tham khảo: khoảng 540.000đ/ hộp 850g.
4. Sữa công thức cho trẻ sơ sinh có những ưu, nhược điểm gì ?
4.1. Ưu điểm của sữa công thức dành cho trẻ
- Có thể thay thế cho sữa mẹ
Sữa mẹ luôn luôn là nguồn dinh dưỡng tốt nhất đối với sự phát triển của trẻ nhỏ trong giai đoạn đầu đời. Tuy nhiên, vì một số lí do khác nhau, bắt buộc các bà mẹ bỉm sữa phải lựa chọn sữa công thức là nguồn thức ăn dinh dưỡng chính cho bé thay cho sữa mẹ. Trong thành phần sữa công thức còn chứa nhiều vitamin và chất dinh dưỡng mà các trẻ sơ sinh đang cần bổ sung, giúp trẻ phát triển một cách cứng cáp hơn.
- Sữa công thức dễ pha và dễ cho bé uống
Bố, mẹ hoặc ông bà, các thành viên trong gia đình có thể cho bé ăn bằng cách pha sữa trong bình và cho bé sử dụng. Điều này khiến mẹ bỉm sữa đỡ áp lực, đồng thời giúp gắn kết, bé cảm nhận được tình thương yêu của các thành viên trong gia đình.
- Thành phần dinh dưỡng trong sữa cao
Chính vì dinh dưỡng nhiều nên làm bé tiêu hóa chậm hơn so với sữa mẹ. Vì thế, mẹ sẽ tiết kiệm được nhiều thời gian cho bé ăn để làm việc khác nhưng vẫn đảm bảo sức khỏe cho trẻ.
- Chế độ ăn uống của mẹ được thoải mái hơn
Khi dùng sữa công thức, mẹ không phải lo lắng về chế độ ăn uống của mình sẽ ảnh hưởng đến trẻ thông qua tuyến sữa, đồng thời tập được tính tự lập cho trẻ.
- Tự do chọn loại sữa phù hợp
Các mẹ có thể chọn mua sữa có bổ sung những thành phần dinh dưỡng mà cơ thể bé đang thiếu. Ví dụ như bé còi xương, chậm cân, nên chọn mua loại có nhiều protein, các chất lợi khuẩn hỗ trợ tiêu hóa tốt, hoặc loại sữa giúp trẻ sơ sinh tăng cân nhanh có bổ sung các chất dinh dưỡng chuyên biệt.
4.2. Nhược điểm của sữa công thức dành cho trẻ
Bên cạnh những ưu điểm, sữa công thức cũng có những nhược điểm khiến việc nuôi con bằng sữa bột cũng mang đến nhiều thách thức, nhiều băn khoăn khi quyết định của các bậc phụ huynh,
- Thiếu kháng thể: Dù được mô phỏng y chang sữa mẹ, nhưng chúng không thể nào có đầy đủ các kháng thể tốt như sữa mẹ, vì thế không thể nào giúp trẻ bảo vệ, chống lại hoàn toàn các bệnh tật và nhiễm trùng.
- Sữa công thức pha chế cầu kì, đòi hỏi chuẩn xác cao, bạn phải tuân thủ theo đúng liều lượng và các bước hướng dẫn mà nhà sản xuất đưa ra. Nhiệt độ không thích hợp như sữa mẹ, khâu chuẩn bị và vệ sinh dụng cụ khá phức tạp và mất nhiều thời gian.
- Không có sẵn như sữa mẹ, nên bạn phải bỏ ra một số tiền không nhỏ để mua sữa cho trẻ, những loại sữa có công thức nổi trội và đặt biệt có giá khá đắt đỏ. Đây có lẽ là vấn đề khiến nhiều bố mẹ đau đầu cân nhắc, làm sao để chọn được loại sữa nào tốt cho trẻ sơ sinh mà vẫn đảm bảo được túi tiền.
- Sữa công thức dễ làm bé bị đầy hơi và táo bón vì có nhiều cấu tạo hóa học không tự nhiên như sữa mẹ. Nên hệ tiêu hóa của trẻ khó thích nghi dễ gây nên tình trạng táo bón, đầy hơi, ợ chua ở trẻ.
- Hiện nay, chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm ở Việt Nam còn tồn tại nhiều điểm bất cập đáng lo ngại thì việc các mẹ cảm thấy “không tin tưởng” về chất lượng nguồn nước hay nguồn sữa bột cũng là điều vô cùng dễ hiểu. Cần tìm hiểu kĩ nhãn mác trước khi mua, để chắc chắn các mẹ nên kiểm tra mã vạch sản phẩm để tránh mua nhầm hàng giả, hàng kém chất lượng.
5. Lưu ý gì khi cho trẻ dùng sữa công thức?
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng để pha sữa, nhất là nhiệt độ pha phải đúng, lấy đúng liều lượng sữa theo quy định và tiêu chuẩn
- Rửa tay sạch trước khi pha sữa cho trẻ sơ sinh
- Vệ sinh bình sữa và các dụng cụ pha
- Làm ấm sữa cho bé bằng cách ngâm trong bình nước nóng khoảng 10 phút, trước khi cho trẻ uống nên kiểm tra độ nóng của sữa bằng cách nhỏ vài giọt sữa lên mặt cổ tay. Tuyệt đối không hâm sữa bằng lò vi sóng, vì nhiệt độ không đều ảnh hưởng đến chất lượng sữa, thậm chí phá vỡ công thức có trong sữa.
- Khi mua sữa cho trẻ sơ sinh, các mẹ cần chú ý đến chất lượng, xuất xứ, hạn sử dụng ghi trên lon hoặc bao bì, vỏ hộp không bị móp méo, sứt mẻ, nắp đậy vẫn còn nguyên mới. Sau khi mở nắp hộp sữa, phải sử dụng hết trong vòng 30 ngày. Khi lấy ra pha, sữa phải có màu vàng hoặc trắng ngà có mùi vị đặc trưng của sữa, không vón cục, hay bị đổi màu và có mùi lạ.
- Sữa phải được bảo quản ở nơi thoáng mát, không tiếp xúc với ánh mặt trời, không để sữa bị dính nước, không để sữa trong tủ lạnh vì độ ẩm có thể làm sữa vón cục, nhiệt độ thấp, làm thay đổi công thức sữa.
- Các mẹ nên nhớ, không được cho trẻ dùng lại sữa thừa vì điều này sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của bé, khi sữa thừa được để ngoài không khí có thể bị nhiễm khuẩn hoặc bụi bẩn. Nên dùng một bình sữa hoàn toàn mới mỗi lần cho trẻ bú.
- Sữa công thức làm bé tiêu hóa lâu hơn sữa mẹ do đó cần kéo dài khoảng cách các bữa ăn để đảm bảo khả năng tiêu hóa của trẻ. Đó là lý do, trẻ sơ sinh uống sữa công thức nên ăn ít hơn và có kế hoạch ăn cụ thể về giờ giấc.
- Tuyệt đối không để bé tự bú sữa bình một mình và bỏ đi để bé tự xoay sở uống. Điều này rất nguy hiểm vì bé có thể bị nghẹt thở hoặc bị sặc sữa. Về lâu dài, bé có nguy cơ mắc bệnh viêm tai giữa và sâu răng, các bệnh liên quan đến hô hấp.
- Mỗi khi chuyển sang dùng một loại sữa mới, các mẹ nên đọc kĩ lại cách hướng dẫn nếu thay đổi loại sữa công thức đang dùng, đảm bảo các thành phần trong sữa mới thích hợp với đường tiêu hóa của bé. Tốt nhất là các mẹ nên mua hộp nhỏ cho bé dùng thử trước khi đổi sang sữa mới loại hộp lớn, để tránh lãng phí.
- Không pha trộn thêm thức ăn, những thực phẩm khác vào trong khẩu phần sữa của bé hoặc cho bé uống cùng một lúc hai loại sữa hay pha trộn hai loại sữa lại với nhau. Nếu các mẹ nghĩ rằng con của mình cần được ăn nhiều hơn chỉ định thì nên gặp bác sĩ, các người có chuyên môn để được tư vấn.
Khi chọn sữa cho trẻ sơ sinh, các phụ huynh nên cân nhắc chọn lựa kỹ càng, phù hợp với từng thể trạng của trẻ. Hi vọng những kinh nghiệm, kiến thức vừa rồi chúng tôi chia sẻ có thể giúp ích được cho các bạn. Chúc bạn có sự lựa chọn hợp lý và đúng đắn khi mua các sản phẩm sữa công thức cho bé yêu.
